Erik Satie / Kompozytorzy

Erik Satie (Eric Alfred Leslie Satie) - francuski kompozytor, uznawany za prekursora wielu późniejszych awangardowych kierunków artystycznych. Mówiono, że jest najbardziej ekscentrycznym twórcą czasów fin de siècle (francuskie określenie „końca pewnej ery”, związane z pesymistyczną wizją schyłku, dekadenckimi tendencjami końca XIX wieku). Jego kontrowersyjne kompozycje w duchu mrocznej, modernistycznej dekadencji fascynowały współczesnych jednocześnie bulwersując opinię publiczną. Nazywany był przez krytyków genialnym błaznem. Prócz dzieł muzycznych jego spuścizna obejmuje także terminy muzyczne i nazwy kompozycji wymyślone przez niego samego (Gnossiennes), słowa które nie miały żadnego powiązania z muzyką (Ogives, czyli fr. „ostrołuki”) lub nawiązujące do antycznej Grecji (Gymnopédies).

Satie studiował w Konserwatorium Paryskim, porzucił studia aby pracować jako pianista kawiarniany. Około 1890 związał się z ruchem Rosicrucian i pod jego wpływem napisał kilka dzieł, zwłaszcza Messe des pauvres. Mając 27 lat, miał burzliwy romans z malarką Suzanne Valadon.

Od 1898 mieszkał samotnie w Arcueil, na przedmieściach Paryża, kultywując ekscentryczny tryb życia i nie pozwalając nikomu wejść do swojego mieszkania. Od 1905 przez trzy lata studiował w Schola Cantorum pod kierunkiem Vincenta d’Indy i Alberta Roussela. Około 1917 roku grupa młodych kompozytorów znanych jako Les Six przyjęła go na swojego patrona. Później na jego cześć utworzono School of Arcueil, w skład której wchodzili Darius Milhaud, Henri Sauguet i Roger Désormiere.

Muzyka Satie to pierwsze wyraźne zerwanie z XIX-wiecznym francuskim romantyzmem, lekceważy tradycyjne formy i struktury tonalne i w charakterystyczny sposób przyjmuje formę parodii, z nonszalanckimi tytułami, takimi jak Trois morceaux en forme de poire (Trzy kawałki w kształcie gruszki) i Embriony Desséchés (Osuszone embriony) oraz wskazówki dla gracza, takie jak „bardzo chory” lub „lekki jak jajko”, mające na celu kpiny z takich utworów, jak preludia Debussy'ego. 

Niefrasobliwość i ekscentryczność Satiego, intymna część jego muzycznej estetyki, uosabia awangardowy ideał połączenia sztuki i życia w zaskakującą, ale zjednoczoną osobowość. Starał się oderwać od muzyki pretensjonalność i sentymentalizm ujawniając surową esencję.

Satie został uznany za szarlatana przez muzyków, którzy źle zrozumieli jego brak szacunku i dowcip. Ubolewali także nad niemuzycznymi wpływami w jego życiu – jego najlepszymi przyjaciółmi byli malarze, z których wielu poznał jako pianista kawiarniany. Satie był jednak głęboko podziwiany przez kompozytorów takich jak Darius Milhaud, Maurice Ravel czy Claude Debussy. Jego wpływ na kompozytorów francuskich początku XX wieku i na późniejszą szkołę neoklasycyzmu był głęboki.

W naszej księgarni muzycznej znajdziesz ciekawe pozycje z nutami do utworów tego oryginalnego kompozytora. Wśród nich kompozycje skierowane są do początkujących wykonawców - stanowią świetny materiał dydaktyczny - jak również zaawansowanych - skupionych na muzyce filmowej, balecie, utworach reprezentacyjnych - zbyt często pomijanych przez pianistów. Jedno jest pewne, ta muzyka na pewno nikomu się nie znudzi - ani wykonawcy ani słuchaczowi.