Kilka słów o muzyce pasyjnej
Muzyka wykonywana w okresie Wielkiego Postu ma głęboką tradycję. Jej początki sięgają Średniowiecza, kiedy to w czasie Wielkiego Tygodnia podczas celebracji Mszy Świętej w sposób szczególnie wzniosły odczytywano Ewangelię. Pierwsze muzyczne opracowania męki Chrystusa pojawiły się w XII wieku i polegały na śpiewanej recytacji. A kiedy przeniesiemy się na sekundę do Renesansu, dowiemy się, że to wówczas powstały pasje wielogłosowe. W epoce Baroku, pod wpływem opery, do Pasji wprowadzone zostały arie, recytatywy, partie chóralne i instrumentalne. I tak po dzień dzisiejszy celebracji liturgicznej Wielkiego Tygodnia towarzyszą pieśni opisujące mękę i śmierć krzyżową Jezusa Chrystusa. To dziedzictwo muzyczne pozwala głębiej zrozumieć mistykę okresu pasyjnego.
Muzyka organowa okresu wielkopostnego
Misterium Męki Pańskiej i Tajemnica Zmartwychwstania od wieków inspirowały kompozytorów wszystkich epok, skutkując długą i wciąż przecież otwartą listą dzieł muzycznych. To najbogatszy nurt w dziejach muzyki sakralnej. Stąd było mi bardzo trudno wybrać tylko kilka pozycji. Zacznę od muzyki organowej.
Na początek sięgnęłam po zbiór „From Ash Wednesday to Easter”, który stanowi doskonałe uzupełnienie muzyczne stałych form muzycznych granych podczas nabożeństw. Nuty są bardzo proste z ciekawie zaaranżowaną linią melodyczną. Sięgnij po nie szczególnie wówczas, gdy niepewnie czujesz się w improwizacji i szukasz materiału nie wymagającego dodatkowych przygotowań. Utwory napisane i zaaranżowane przez Craig'a A. Penfield'a doskonale wprowadzają w mistyczny nastrój. Moja szczególną uwagę zwrócił utwór „Prelude for Ash Wednesday”. Kompozycja oparta jest na kwintach i przenosi odbiorców do średniowiecznej świątyni. Dźwięki idealnie ze sobą współgrają, a piękno ukryte jest prostych interwałach, pozbawionych zbędnych zdobień. Kolejny utwór „O Sacred Head, Now Wounded” swoim ostinatem nawiązuje do preludiów. Natomiast w „Golgothe” zobaczysz mękę Chrystusa ukrytą w dźwiękach, a konkretnie w trytonach. Konfiguracje interwałów wywołują uczucie szorstkości prowokując do zadumy i refleksji.
Polecenia ten zbiór, jeśli szukasz łatwych do zagrania i zarazem pięknych utworów!
Zobacz w księgarni: Craig A. Penfield: From Ash Wednesday to Easter - nuty na organy
„Lent and Passiontide” i „Lent And Easter Organ Music”. Kolejne dwie pozycje to dwa obszerne tomy repertuaru organowego do wykorzystania w okresie Wielkiego Postu i Wielkanocy przede wszystkim w kościele protestanckim, ale też jako dodatek do muzycznej oprawy liturgii w kościele katolickim. Utwory mają zróżnicowany poziom trudności i są zaaranżowane w kilku formach muzycznych. Obejmują dzieła wybitnych organowych kompozytorów tworzących w okresie od XVII do XXI wieku. Ponadto kolekcja „Lent and Easter Organ Music” zawiera nowe aranżacje znanych utworów takich jak „Mesjasz” Haendla czy „Pasja według św. Mateusza” J.S. Bacha. Polecam z całego serca te imponujące zbiory wielkopostnego repertuaru!
Zobacz w księgarni:
Natomiast „Organ plus one” możesz wykorzystać jako kompletny program na wielkopostny koncert. Przekrój repertuaru jest różnorodny i zapewnia niezapomniane przeżycia odbiorcom oraz wykonawcom. Są tu kompozycje organowe z głosem solowym. Dodatkowo linia melodyczna głosu w stroju C, F, B lub Es daje możliwość gry z niemalże każdym instrumentem solowym. W opracowaniu znajdziesz znane i mniej znane dzieła Bacha, Beethovena czy Brahmsa. Nuty zawierają również kompozycje w stylu wielkich mistrzów zaaranżowane przez Carsten'a Klomp'a. Dla mnie sporym zaskoczeniem była aranżacja utworu Gnossienne No.1 Erik'a Satie. Nasunęło mi się pytanie - Satie i pasja? W sumie, czemu nie! Jego muzyka jest przejmująca i głęboko poruszająca, a do tego niezwykle piękna. A aranżacja z głosem solowym na instrument do indywidualnego wyboru brzmi pięknie.
Co jeszcze wyróżnia „Organ plus one”? Utwory współczesne, brzmiące zupełnie inaczej niż te jakich przyzwyczaiła nas muzyka liturgiczna. Współczesne połączenia harmoniczne otwierają na zupełnie coś doznania muzyczne. To ciekawe spojrzenie na muzykę pasyjną. Ponadto w zbiorze znajdziesz tradycyjne niemieckojęzyczne hymny na Wielki Tydzień i Wielkanoc.
Zobacz w księgarni: Carsten Klomp: Organ plus one - Passion / Easter - nuty na organy z instrumentem towarzyszącym
Na koniec przeglądania nut organowych do muzyki pasyjnej polecam uwadze zbiór Przygrywek do pieśni wielkopostnych w stylu barokowym Mateusza Peciaka. W utworach wprowadzono podział na okres pokutny i pasyjny. Do każdej pieśni zaaranżowanych zostało kilka przygrywek, aby organista mógł wybrać najbardziej odpowiednią w danym czasie. Nuty dedykowane są średnio-zaawansowanym organistom. Zawierają m. in. takie pieśni jak: Dobranoc Głowo Święta, Lament duszy nad cierpiącym Jezusem, Rozmowa duszy z Matką Bolesną czy Krzyżu Święty, nade wszystko.
Więcej utworów pasyjnych i wielkopostnych zaaranżowanych na organy znajdziesz w kolekcji muzyka pasyjna na organy.
Wielkopostne pieśni pasyjne - nuty na chór
Kilka słów z historii: w XVI wieku nastąpił rozkwit polskiej pieśni pasyjnej. Na początku do głosu dochodziła pieśń narodowa. Następnie powstały liczne pieśni oparte na tekstach ludowych oraz pieśni pasyjne. I tak do dnia dzisiejszego pieśni pasyjne pomagają przyjąć prawdę o cierpieniu Jezusa. Dzięki śpiewanej formie wierni mogą poczuć krzyżowe doświadczenia Chrystusa oraz budują fundament do przyjęcia i przeżycia prawdy o Zmartwychwstaniu.
W pierwszej kolejności polecam nuty na chór mieszany „Pieśni Wielkopostne na chór mieszany a capella”. Wydanie z 1990 zawiera piękne i proste opracowanie katolickich pieśni pokutnych.
Zobacz w księgarni: Pieśni Wielkopostne na chór mieszany a capella
Na szczególną uwagę zasługują „Utwory chóralne” Józefa Furmanika. Zbiór zawiera najstarsze pieśni pasyjne wykonywane do dziś, a sięgające XVII i XVIII wieku np. „Ludu mój ludu” „Wisi na krzyżu” oraz „Ogrodzie Oliwny”. Co ważne, pieśni opracowane są w różnych konfiguracjach głosowych np. na chór mieszany, 2 głosy i organy, 3 głosy, bas solo i głos mieszany. Nuty są świetnym materiałem do wykorzystania podczas celebracji Triduum Paschalnego.
Polecam je średnio zaawansowanym i zaawansowanym chórzystom.
Zobacz w księgarni: Józef Furmanik: Utwory chóralne - Pieśni postne, Wielki Tydzień, Ciemna Jutrznia - nuty na chór
Przy okazji pieśni chóralnych zwracam Twoją uwagę również na poniższe pozycje zawierające kompozycje organowe i opracowania na głos wysoki i fortepian. Spis pieśni poznacie klikając w wybraną okładkę nut:
Zobacz w księgarni:
Twórczość pasyjna Wielkich Mistrzów
W literaturze muzycznej ważne miejsce zajmują dzieła pasyjne wybitnych kompozytorów, dlatego nie mogę o nich nie wspomnieć. Są Wielcy i są Mistrzami, a ich nuty mamy na stałe w ofercie naszej księgarni. A o kim mowa? O Requiem Mozarta, Pasji wg. Świętego Jana Bacha czy Stabat Mater Haydna.
Zobacz w księgarni:
Wszystkie nuty z muzyką pasyjną, utworami na Wielki Post i Wielki Tydzień (Triduum Paschalne) zgromadziliśmy w kolekcji >>> nuty na Wielki Post. Znajdziesz tam przede wszystkim opracowania na organy i na chór.
Życzę Ci niezapomnianych przeżyć muzycznych!
