Muzyka jest w nas. To żaden tam slogan - to szczera prawda.
Ile rytmów i dźwięków możesz usłyszeć we własnym ciele? Bijące serce - to dominujący rytm. Oddech, kroki to kolejne. A dźwięki - słowa które wypowiadamy mają swoją melodię, wysokość, częstotliwość. A od tego krok już tylko dzieli nas do melodii, do muzyki.
Słowa, klaskanie, tupanie, pstrykanie, śpiewanki, rymowanki - wszystko to jest podstawą w kształceniu muzycznym dzieci wg koncepcji Carla Orffa.
Carl Orff był niemieckim kompozytorem i dyrygentem, twórcą metody nauczania muzyki opartej na rytmie i improwizacji. Znany jest również jako autor aforyzmu: "Bądź uroczy dla swych wrogów – nic ich bardziej nie rozzłości". Jak pisze Lidia Bajkowska w jednym ze swoich licznych artykułów poświęconych edukacji muzycznej najmłodszych: "Według Orffa muzyka wywodzi się ze słowa. Dlatego wychowanie muzyczne małych dzieci powinno rozpoczynać się od rytmizowania imion, zabawek, kwiatów, warzyw itp., u starszych wprowadza się przysłowia, powiedzonka, wierszyki. Natomiast nie wprowadza się wiadomości teoretycznych dotyczących metrum i wartości rytmicznych. Takty dwu -, trzy -, i czteromiarowe wprowadza się za pomocą wyrazów o różnej ilości sylab." (fragment artykułu ze strony www. fecwis. org)
Do rytmu, który był dla Orffa najważniejszy, dodajemy dźwięk czyli zachęcamy dzieci do układania melodii do rytmizowanych tekstów, rymowanek, przysłów czy wierszyków. Później dołączymy tu instrumenty - głównie perkusyjne. Rytm i melodia uzupełnione zostają o trzeci element czyli ruch. I gdy połączymy rytm, melodię i ruch to zobaczymy, że Orff opiera swoją koncepcję na tym, co jest zupełnie naturalne u najmłodszych, przez co wyrażają swoje emocje, uczucia, poznają świat. A im bliżej będziemy naturalnych procesów poznawczych dzieci i sposobów w jaki poznają świat, tym łatwiej będzie nam pokazać im bogactwo muzycznego świata i nauczyć języka muzyki. Bardzo istotnym elementem spajającym wszystkie pozostałe jest improwizacja.
Wszystko to prowadzi do wyrobienia u dzieci koordynacji słuchowo ruchowej, która jest podstawą wszystkich działań muzyczno-ruchowych, rozwijania poczucia rytmu i słuchu muzycznego. Praca oparta na koncepcji Orffowskiej pozwala na rozwijanie wrażliwości i wyobraźni muzycznej oraz inwencji twórczej, kształcenie pamięci muzycznej, budowanie wiary we własne możliwości a także kształtowanie postawy społecznej przez ćwiczenia zespołowe.
Na półkach naszej księgarni znajdziesz praktyczne materiały oparte na koncepcji Orffowskiej, które pomogą Ci w pracy z najmłodszymi dziećmi. Jest wśród nich propozycja Marcina Lemiszewskiego "Rytmika dla dzieci oparta na metodzie Carla Orffa" zawierająca zbiór prostych utworów opracowanych na potrzeby pracy metodą Orffa. W ostatnim czasie również Elżbieta Rakowska wieloletni pedagog muzyczny pracujący metodą Carla Orffa wydała w dwóch tomach "Muzyczny ogród radości - rymowanki, wyliczanki, wesołe śpiewanki i dźwięczne tonki". Jest to zbiór materiałów dydaktycznych - piosenek i śpiewanek - opracowanych pod kątem pracy z instrumentarium Orffa wzbogaconym o instrumenty dęte, gitarę i fortepian. Autorka stopniowo wprowadza utwory, które przenoszą dzieci w naturalny sposób na coraz wyższe etapy poznawania języka muzyki. Całość opracowania opiera się zawsze na trzech podstawowych zasadach:
- nauczania muzyki przez zabawę,
- rozwijania muzykalności dzieci,
- integracji muzyki, słowa i ruchu.
Każda z książek opatrzona jest krótszym bądź dłuższym komentarzem autorów wynikających z ich doświadczenia i praktyki, a dotyczącym zastosowania poszczególnych utworów w pracy z dziećmi. Polecamy opracowania tym wszystkim nauczycielom muzyki i rytmiki, którzy poszukują świeżych pomysłów na edukację muzyczną dzieci.
Kształcenie muzyczne dzieci - szczególnie to początkowe, często nieformalne, realizowane na dodatkowych zajęciach muzycznych czy po prostu w domu jest nam, jako księgarni muzycznej, bardzo bliskie. Od niego przecież zaczyna się muzyczna przygoda niejednego dziecka - późniejszego muzyka. Dlatego polecamy Wam również zestawy Instrumentarium Orffa oraz instrument perkusyjny w kolorach tęczy Bum Bum Rurki. Ten ostatni, mało jeszcze znany w Polsce, wykorzystując dynamikę ludzkiego ciała - owo klaskanie, pstrykanie, uderzanie dłońmi o kolana - doskonale sprawdza się w najróżniejszych zabawach rytmiczno-muzycznych szczególnie wśród młodszych dzieci.
A na zakończenie zobaczcie jak bardzo koncepcja orffowska jest bliska twórcom piosenki "Cups" z filmu Pitch Perfect:
